Wśród urządzeń elektrycznych umożliwiających łatwe poruszanie się po mieście, największym uznaniem cieszą się hulajnogi. Przez pewien czas przeżywaliśmy na nie istny boom. Urządzeń pojawiło się tak dużo, że trzeba było uregulować ich status w przestrzeni prawnej. Przepisy dotyczące hulajnóg elektrycznych weszły w życie w tym roku. Sprawdźmy więc, na co pozwalają, a czego zabraniają!
Artykuł w skrócie:
Tradycyjne hulajnogi nadal można spotkać na ulicach miast. Jednak są to raczej modele dziecięce lub też bardziej wyczynowe. Na pierwszy plan wysunęły się hulajnogi elektryczne. Producenci zaczęli dostarczać na rynek coraz ciekawsze propozycje – trwalsze, szybsze, pozwalające pokonać większą liczbę kilometrów, a także atrakcyjniejsze wizualnie. Bardzo szybko znalazło się spore grono fanów takich urządzeń. Pojawiły się także firmy, które wynajmują hulajnogi elektryczne na minuty. Widząc, jak i gdzie są one wykorzystywane, zrodziła się potrzeba usankcjonowania pewnych aspektów. Tak też od 20 maja 2021 r. w Polsce obowiązują znowelizowane przepisy w ramach Prawa o ruchu drogowym. Uwzględniają one właśnie hulajnogi elektryczne.
Skąd się wzięła popularność hulajnóg elektrycznych?
Hulajnogi elektryczne bardzo szybko „zadomowiły” się na ulicach polskich miast – dosłownie i w przenośni. Użytkownicy szczególnie doceniają możliwość jazdy po zurbanizowanym terenie bez konieczności wkładania w to żadnego wysiłku. Owszem, na początku należy się odepchnąć, aby ruszyć, ale to jedyne działanie, w które wkładamy jakąkolwiek siłę. Potem korzystamy tylko z silnika elektrycznego.
Takie rozwiązanie bardzo szybko zostało zaadaptowane jako pomocne w pokonywaniu tzw. ostatniej mili. Często bowiem użytkownicy hulajnóg elektrycznych część trasy np. do pracy pokonują pociągiem lub komunikacją miejską, a z przystanku do celu docierają właśnie z wykorzystaniem omawianego urządzenia.
Hulajnogi elektryczne stały się więc nie tylko ciekawą nowinką techniczną, ale również faktycznie wykorzystywanym urządzeniem. Ułatwiły one jazdę po zakorkowanym mieście wszystkim tym, którzy z jakiegoś względu nie skusili się na rower. Szybko też hulajnogi elektryczne pojawiły się jako prezenty na komunie, czy też inne uroczystości.
Sprawdź także: Jaki rower kupić? Rodzaje i typy rowerów
Hulajnogi elektryczne – przepisy
Ostateczny kształt przepisów dotyczących hulajnóg elektrycznych zarysowywał się dość długo. W efekcie Prawo o ruchu drogowym zostało wzbogacone o przepisy dotyczące tych urządzeń, a obowiązują one od 20 maja 2021 r. Przyjrzyjmy się więc im dokładniej.
Czym jest hulajnoga elektryczna?
Przed wprowadzeniem w życie nowych przepisów bardzo często hulajnogi elektryczne powszechnie nazywane były UTO, czyli urządzeniami transportu osobistego. Znowelizowane Prawo o ruchu drogowym to zmieniło. Zgodnie z nim wyróżniamy teraz trzy kategorie pojazdów elektrycznych:
- hulajnogę elektryczną – urządzenie pozbawione siodełka, pedałów, napędzane elektrycznie, dwuosiowe z kierownicą, konstrukcyjne przystosowane do poruszania się jedynie przez kierującego, znajdującego się na pojeździe,
- urządzenia transportu osobistego (UTO) – również bez siodełka i pedałów, z napędem elektrycznym, wyłączając hulajnogi elektryczne,
- urządzenia wspomagające ruch – np. rolki.
Jak szybko i gdzie można jeździć hulajnogą elektryczną?
Aktualnie obowiązujące przepisy wprowadziły limit prędkości, z jaką można się poruszać hulajnogami elektrycznymi. Nie powinna ona przekroczyć 20 km/h. Taka prędkość maksymalna obowiązuje, kiedy jazda odbywa się po ścieżce rowerowej, ale nie tylko. Inną dopuszczalną sytuacją jest poruszanie się po jezdni, na której jest ograniczenie do 30 km/h. Wtedy również prędkość hulajnogi elektrycznej nie może przekroczyć 20 km/h.
Przepisy dopuszczają również jazdę po chodnikach. Jednak muszą być one szerokie na co najmniej 2 m. Wtedy też poruszanie się powinno być nie szybsze niż tempo pieszego, co jest istotne dla zachowania bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu.
Sprawdź również: Jak zacząć biegać?
Jak parkować hulajnogę elektryczną?
Bardzo dużo problemów przysparzały dotychczas hulajnogi elektryczne, które były wynajmowane. Kwestia dotyczyła ich parkowania. W internecie pojawiło się mnóstwo zdjęć i filmików, na których zostały uwiecznione poprzewracane hulajnogi blokujące poruszanie się po chodnikach.
Wprowadzone w tym roku przepisy regulują również ten aspekt. Aby móc zaparkować hulajnogę elektryczną na chodniku, musi być na nim odpowiednio wyznaczone w tym celu miejsce. Nie powinno ono blokować poruszania się innym osobom. Możliwe jest także parkowanie hulajnogi elektrycznej w innym miejscu, jeśli będzie ona stała równolegle, a jednocześnie blisko zewnętrznej krawędzi chodnika, przy czym musi być ona najbardziej oddalona od jezdni.
Kto może poruszać się hulajnogą elektryczną?
Istotną kwestią jest także to, kto może korzystać z hulajnogi elektrycznej. Przepisy nadmieniają, że osoby powyżej 18 roku życia nie potrzebują do tego żadnego dokumentu. Inaczej sytuacja się przedstawia w przypadku młodszych użytkowników.
Osoby w przedziale wiekowym 10 – 18 lat zmuszone są do posiadania karty rowerowej. Innym dokumentem uprawniającym do poruszania się hulajnogą elektryczną jest w ich przypadku prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 bądź T.
Jeśli z takiego środka lokomocji chce skorzystać dziecko poniżej 10 roku życia, może to zrobić jedynie pod opieką osoby dorosłej, ale tylko i wyłącznie w strefie zamieszkania.
Czego nie można robić podczas jazdy hulajnogą elektryczną?
Obowiązujące już przepisy wprowadziły szereg nakazów oraz zakazów dotyczących poruszania się hulajnogami elektrycznymi. Wszystko po to, aby uregulować ich status prawny oraz zadbać o bezpieczeństwo. Nieprzestrzeganie przepisów wiąże się z otrzymaniem mandatu.
Oprócz wyżej wymienionych zakazów, użytkownicy hulajnóg elektrycznych nie mogą:
- czepiać się innych pojazdów,
- ciągnąć lub holować innego pojazdu,
- ciągnąć za pojazdem innych osób lub zwierząt, czy też ładunków,
- przewozić innej osoby, ładunku lub zwierzęcia,
- kierować w stanie nietrzeźwości, po spożyciu alkoholu lub innych substancji przypominających ich działanie,
- jeździć bez trzymania przynajmniej jednej ręki na kierownicy oraz nóg na podeście,
- poruszać się obok innego uczestnika ruchu.
Przeczytaj również: Pierwszy start w zawodach – jak się przygotować?
Hulajnogi elektryczne – mandaty 2022
Oficjalnie hulajnogi elektryczne zostały ujęte w przepisach w 2021 r. To oznacza, że musiały być uwzględnione również w nowym taryfikatorze mandatów. Obowiązuje on od początku 2022 r., a stawki w nim zostały znacznie podniesione w porównaniu do poprzednich lat. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń normuje wiele sytuacji, w jakich funkcjonariusze Policji mogą nałożyć kary grzywny na użytkowników hulajnóg elektrycznych.
Pierwszą sytuacją jest naruszenie przez kierującego hulajnogą elektryczną obowiązku korzystania z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, jeśli są one wyznaczone dla kierunku, w którym użytkownik się porusza lub zamierza skręcić. Podczas kontroli Policja może wręczyć mandat na kwotę 100 zł.
Taka sama stawka grozi za nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu, kiedy kierujący hulajnogą elektryczną porusza się drogą przeznaczoną dla rowerzystów oraz pieszych. 100 zł mandatu może być również nałożone za nieopuszczenie śluzy rowerowej, jeśli zaistnieje możliwość kontynuowania jazdy w zamierzonym kierunku.
Kwota o połowę niższa, czyli 50 zł grozi za naruszenie zakazu jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu. Mandat w takiej samej wysokości można otrzymać za naruszenie zakazu jazdy bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy oraz nóg na podnóżkach.
Kolejne punkty rozporządzenia wskazują więcej czynności wykonywanych przez kierujących hulajnogami elektrycznymi, które mogą być ukarane mandatami. Przykładem jest naruszanie zakazu czepiania się pojazdów. W takiej sytuacji funkcjonariusze Policji mogą nałożyć na użytkownika hulajnogi elektrycznej mandat w wysokości 100 zł.
Istotne jest również naruszenie przepisów o korzystaniu z chodnika lub drogi dla pieszych. Za to grozi mandat o wartości 200 zł. Z kolei 300 zł to wysokość kary za naruszenie obowiązku:
- poruszania się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego,
- ustąpienia pierwszeństwa pieszemu,
- nieutrudniania ruchu pieszemu.
Mandat może być również nałożony za ciągnięcie za pojazdem kierującego hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego, osoby poruszającej przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, osoby na sankach lub innym podobnym urządzeniu, zwierzęcia lub ładunku. Jego wysokość to 300 zł.
Rozporządzenie wskazuje ponadto, że kierowanie pojazdem innym niż mechaniczny na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu przez osobę niemającą do tego uprawnienia także grozi mandatem. Według nowego taryfikatora wynosi on 200 zł.
Jazda hulajnogą elektryczną pod wpływem alkoholu
Nowe przepisy są również bezwzględne w stosunku do kierujących hulajnogami elektrycznymi po spożyciu alkoholu. Tutaj rozróżnione zostały dwie sytuacje:
- kierowanie na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu pojazdem innym niż mechaniczny przez osobę znajdującą się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka działającego podobnie do alkoholu – 2500 zł,
- kierowanie na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu pojazdem innym niż mechaniczny przez osobę znajdującą się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka – 1000 zł.
Podsumowanie
Korzystanie z hulajnóg elektrycznych zostało uregulowane wprowadzonymi w tym roku przepisami. Zgodnie z nimi nie można się poruszać tymi pojazdami z prędkością większą niż 20 km/h. Warto również zwrócić szczególną uwagę na to, gdzie i jak parkować hulajnogę elektryczną. Za nieprzestrzeganie przepisów grozi mandat.
